Таче Миклай Казаковын (Николай Иванович Казаковын) шочмыжлан шӱдӧ кок ий (1918-1989)

? Калыкым волгалтарымаш пост: Таче Миклай Казаковын (Николай Иванович Казаковын) шочмыжлан шӱдӧ кок ий (1918-1989). Марий серызе, почеламутчо, кусарыше, журналист, редактор, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1939), Марий АССР-ын Калык почеламутчыжо (1960), III степенян Сталин премийын лауреатше (1951), 1941-1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше. Миклай Казаков 1918 ийын шорыкйол тылзын 15-ше кечынже РСФСР Чарла уезд Кӱчыкэҥер (кызыт Морко кундем Кӱчыкэҥер сола) ялыште кресаньык ешеш шочын. Марий туныктыш институтым 1939 ийыште пытарен, Литератур институтым 1955 ийыште пытарен. «Ямде лий» газетыште журналист пашам ыштен. Илымыже годым 36 книга савыкталтын. 1926 ийыште шке ялысе школышто тунемаш тӱҥалын, 1933 ийыште Морко кундем Кожлаер пеле кыдалаш школым тунем лектын. Морко кундем Арино кыдалаш школым тунем пытарен огыл, 8-ше класс гыч каен. 1934-1936 ийлаште «Ямде лий!» сылнымут пионер газетыште тыршен. 1936-1937 ийлаште Марий туныктыш институтышто ямдылыме курсышто тунемын, а 1939 ийыште Марий туныктыш институтын литератур факультетшым тунем пытарен. 1939-1940 ийлаште литературно-художественный Маргосиздат секторыште вуйлатыше пашам ыштен (вараже – Марий книга савыктыш). 1940-1946 ийлаште служитлен. 1943 ий гыч партийын членже лийын. Кугу Ачамланде сарын участникше: Владимир пехотный училищым тунем пытарен, Моско оборонын участникше. 1946 ийыште армий гыч Йошкар-Олаш пӧртылын. Мер пашам наҥгая, Йошкар-Оласе совет депутат лиеш. 1955 ийыште Москосо А.М. Горький лӱмеш литературный институтым тунем пытара. Марий книга издательствыште сылнымут редактор, республикысе «Марий коммуна» газетын тӱвыра пӧлкам вуйлатышыже, Марий АССР писатель-влак ушемын литератур консультантше. Эше школышто тунеммыж годымак возаш тӱҥалын. Тудын икымше «Ленин» почеламутшо «Пионер йӱк» журналыште 1933 ийыште савыкталтын. Тудо сар эртыме деч вара сылнымутын вес жанр дек савырнен. Йоча ойлымаш сборникым, шарнымаш книгам, вес лаштык-влакым луктын. Миклай Казаков марий йылмыш кусарымашым ыштен. Р. Бернсын почеламут сборникым, А.С. Пушкинын, М.Ю. Лермонтовым, Н.А. Некрасовым, В.В Маяковскийын, А. Сурковын, Т.А. Твардовскийын, М.В. Исаковскийын, Т.Г. Шевченко, А.Р. Церетели, К.Л Хетагуровын, Низами, А. Навои, М. Джалиль, Г. Тукайын, Г.Я. Ухсайын, М. Карим, Л. Украинковын да молынат произведенийыштым кусарен. Миклай Казаковын шке произведенийже-влак СССР-ын да уло тӱнясе тӱрлӧ калык-влакын йылмыш кусаралтыныт. Венгрийыште, Чехословакийыште, Италийыште савыкталтыныт. Поэт чылажым 40 наре книгам савыктен луктын. Тӱҥ произведенийже-влак: Почеламут сборник Илаш весела: йоча почеламут-шамыч Отважный комсомол: почеламут-вл. Тул коклаште: почеламут-шамыч Мемнан уремыште пайрем : почеламут сб. Волгыдо кече: почеламут сб. Ме Москвашке мийышна: йоча-шамычлан поэма Поэзий: ойырен налме почеламут ден поэма-шамыч Чевер шошо: йоча-вл. почеламут сб. Шӱмбел мландем: почеламут-вл. Ший оҥгыр: почеламут-вл. Шинчаваш ончен: почеламут-вл., поэма Эрикын каникулжо: повесть Шӱм теҥыз : почеламут-вл. Мӱндыр мландыште: йоча почеламут-вл. Тыгерак ме кушкына: почеламут-вл. Корно ӱжеш: почеламут, муро, мыскара Оксина: ойлымаш-вл. Лирика: почеламут-вл. Эх, Ивукшат!: йоча илыш гыч Мемнан пӱрымаш: почеламут-вл. Йӧратыме поэзий йолташем: поэма, почеламут-вл. Миклай Казаков «МОРКО ВЕЛНЕ» гыч... Шуктышым веле тошкал Морко мландышке, Ужым гына курыкла ден яллам, - Шӱмым пудыратыше, чоным йӱлатыше Муро умбачак солнале мылам. Мурызо калык, оҥаре у семым тый, Йоҥгыжо рвезе йӱкет йырым-ваш. Лийже яндар, уэмдалме, келгемдыме, Чоным йӧратыше илыш памаш. Шочмо кундемын чонеш вочшо мурыжо Элын йӱкнаш вӱдшер пырчыла пурыжо! Тек пошкудем-влакын лӱмышт, пашашт Кодыт, возалтын историй книгаш! Музыка: kurbatov & martynov a2 Монтаж: Служба видеомаркетинга #марийэл #почеламут #марийскиеписатели #народыРоссии #йылме #мариййылме #марийскийязык #просвещение #марийцымосквы